Znane również jako efekt Dunninga-Krugera lub efekt nadmiernej pewności siebie, zjawisko to objawia się wrażeniem, że wiemy o jakimś przedmiocie więcej niż w rzeczywistości wiemy.

Według Dunninga i Krugera ta tendencyjność poznawcza przypisywana jest naszej niezdolności do oceny naszych prawdziwych możliwości i umiejętności w dziedzinie, w której nie jesteśmy ekspertami. Tak więc, im mniej wiesz o temacie lekcji, tym bardziej prawdopodobne jest, że przecenisz swoje opanowanie jego zagadnień.

Główna przyczyna? Nasza nieumiejętność rozróżnienia wiedzy powierzchownej od głębokiej.

Wiedza powierzchowna jest zdobywana szybko, poprzez dostęp do informacji, natomiast wiedza głęboka wymaga dużo czasu i pracy.

Jak więc ocenić swój rzeczywisty poziom wiedzy?

Iluzja wiedzy najczęściej pojawia się, gdy stosujesz wyłącznie pasywną metodę uczenia się.

Tak zwane pasywne metody nauki odnoszą się do zdobywania wiedzy poprzez działania, które nie wymagają żadnego zaangażowania z Twojej strony. Przykładem może być czytanie lub słuchanie informacji bez aktywnych starań, by zapamiętać dany materiał. Nie myśląc o tym, co czytasz lub czego słuchasz, będziesz pamiętać tylko krótkoterminowo i bardzo szybko o tym zapomnisz.

Wyobraź sobie, że uczysz się wzoru matematycznego, czytając go kilka razy. Przez krótki czas będziesz w stanie go powtórzyć. Ale jeśli 10 dni później ktoś zada Ci pytanie, a Ty zapamiętałeś sam wzór, bez zrozumienia go, możesz nie być w stanie powtórzyć go poprawnie.

Jak jednak uniknąć tego zjawiska i być przygotowanym do egzaminów?

Aby nie ulec złudzeniu opanowania wiedzy, nie zapominaj, że fakt, że znasz jakieś pojęcie, nie zawsze jest oznaką zrozumienia i zapamiętania danego pojęcia. Rzeczywiście, rozpoznanie informacji nie jest tożsame ze znajomością tej informacji.

Oto kilka wskazówek, jak naprawdę zapamiętać lekcje:

– Stosuj aktywne metody uczenia:

Unikaj pasywnych metod uczenia się, które potwierdzą Twoje złudzenie wiedzy. Zamiast podkreślać i ponownie czytać lekcje, użyj aktywnych metod uczenia się, takich jak rozwiązywanie testów, uzupełnianie tekstów z lukami, używnie kart pytania/odpowiedzi czy wzajemne przepytywanie się. Dzięki tym narzędziom będziesz wiedział dokładnie na czym stoisz, mogąc ocenić co juz umiesz, a co sprawia Ci trudnosci.

Przykładowe karty pytania/odpowiedzi:

Karty pytania/odpowiedzi to małe poziome karteczki, które można wykorzystać do podzielenia materiału który musimy przyswoić na mniejsze zagadnienia. Wystarczy, że napiszesz pytanie z przodu karty i odpowiedź z tyłu, a następnie przeczytasz przód i będziesz próbował odpowiedzieć, sprawdzając poprawność z tyłu karty.

Dzięki temu przed egzaminem będziesz dokładnie wiedział, czy jesteś gotowy, czy nie, i będziesz mógł intensywniej powtarzać pojęcia, których nie znasz, aż do ich perfekcyjnego opanowania.

Aby upewnić się, że zapamiętujesz swoją wiedzę, musisz dołączyć do aktywnych metod nauki jeszcze jedną technikę: regularne powtórki.

– Regularnie sprawdzaj swoją wiedzę:

Udowodniono, że wielokrotne powtarzanie prowadzi do długotrwałego zapamiętywania. Planując częste sesje powtórkowe, za każdym razem będziesz wracać do pojęć które musisz opanować. Twoja krzywa zapominania zostanie wydłużona, a ty będziesz dłużej pamiętać informacje.

Ponadto, aby pamiętać o powtórkach, możesz tworzyć przypomnienia w SCRIBZEE. Na każdej notatce, karteczce lub karcie pytania/odpowiedzi umieść alert o wybranej przez siebie dacie i godzinie. Dzięki aplikacji SCRIBZEE możesz robić powtórki na swoim smartfonie, gdziekolwiek jesteś, pod warunkiem, że zeskanowałeś swoje lekcje za pomocą aplikacji SCRIBZEE.

Przykład flashcards:

Metoda Leitnera to praktyczne zastosowanie zasady powtarzania materiału w określonych odstępach czasu. Metoda ta, stosowana z kartami pytania/odpowiedzi, polega na częstszym powtarzaniu kart, które są mniej znane, stosując ich klasyfikację w 5 przegródkach pudełka.

Początkowo wszystkie karty znajdują się w pudełku 1. Po udzieleniu poprawnej odpowiedzi, karta jest przenoszona do pudełka 2 i tak dalej, aż do pudełka 5, gdzie karta jest opanowana. Karty z pudełka 1 to te, które musisz przeglądać najczęściej, aby nie zapomnieć zawartych w nich informacji.

Algorytm oparty na tym modelu został zintegrowany w SCRIBZEE. Tworzy on dla Ciebie spersonalizowane sesje powtórkowe w oparciu o Twoje opanowanie karteczek. Rezultat: poświęcasz czas na te karty, które znasz najsłabiej.

Pamiętaj, aby powtarzać materiał regularnie i często, a nie intensywnie tuż przed egzaminem. Będzie to o wiele bardziej efektywne.

Aby uniknąć iluzji wiedzy, zalecamy regularne powtórki i aktywne metody zdobywania wiedzy.

Pamiętaj jednak, że istnieją inne czynniki, które mogą powodować wrażenie utraty pamięci w czasie egzaminu. Jeśli po regularnych próbach stosowania aktywnych metod powtarzania i uczenia nie zauważasz poprawy, nie wahaj się zbadać innych czynników, takich jak stres. Stres może być paraliżujący i ważne jest, aby być go świadomym, co pozwoli lepiej nim zarządzać.